اثربخشی برنامه آموزشی مدیریت خشم بر بهزیستی روان شناختی و سازگاری اجتماعی دختران دبیرستانی پرخاشگر

از مهمترین هیجانهایی که در زندگی افراد نقش مهم و موثری دارد هیجان خشم است که اغلب بر اثر واکنش شخص نسبت به رفتارهای نامناسب دیگران بروز می کند. خشم می تواند از یک رنجش و ناراحتی زودگذر تا یک عصبانیت تمام عیار گسترش یابد اما در هر حال کاملاً طبیعی است و مانند سایر احساسات و هیجانها، نشانه سلامت تندرستی و عواطف انسانی است ولی هنگامی که از کنترل خارج می شود می تواند به یک حس مخرب و ویرانگر تبدیل شود و پیامدای ناگواری را در تمام عرصه های زندگی به وجود آورد، برخی افراد خشمشان را با روشهای سالم مدیریت می کنند و برخی خشمشان را با روش غیرسالمی کنترل می کنند. لذا موضوع این پژوهش آموزش کنترل خشم بر بهزیستی روانشناختی و سازگاری اجتماعی در دختران دبیرستانی پرخاشگر می باشد. فرضیات این تحقیق عبارت است از: 1. آموزش کنترل خشم بر کاهش پرخاشگری موثر است. 2. آموزش کنترل خشم بر بهزیستی روانشناختی موثر است. 3. آموزش کنترل خشم بر سازگاری اجتماعی تاثیر دارد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش اموزان مقطع متوسطه شهرستان قائمشهر که در سال تحصیلی 90-89 مشغول تحصیل بودند که جمعاً 100 نفر بوده اند که بعد از دادن پرسشنامه، 47 نفر نمره بالا در پرخاشگری و نمره پائین در بهزیستی و سازگاری کسب کردند که 34 نفر را به صورت تصادفی انتخاب و نمونه ما را تشکیل دادند. روش تحقیق آزمایشی با طرح پژوهشی پیش آزمون – پس آزمون با گروهی کنترل بوده ابزار اندازه گیری شامل سه پرسشنامه که عبارتند از: دومین پرسشنامه سازگاری بل بوده که فرم بزرگسالان پنج بعد اندازه گیری داشته که از بین 160 سوال این پرسشنامه 32 سوال مربوط به سازگاری اجتماعی را جدا کرده که در این پرسشنامه نمره بالا در سازگاری اجتماعی نشانگر کناره گیری از تماس اجتماعی بود. سومین پرسشنامه بهزیستی شخص کامینز است که شامل مقیاس 11 درجه ای که از 0 تا 10 نمره گذاری شده است. از دو روش آمار توصیفی (شامل جداول و نمودارهای فراوانی) و آمار استنباطی شامل (تحلیل کوواریانس تحلیل واریانش چند متغیره) استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه های تحقیق به ترتیب نشان داد که آموزش کنترل خشم با 95% اطمینان موجب کاهش پرخاشگری می شود و همچنین آموزش کنترل خشم موجب افزایش سازگاری اجتماعی و بهزیستی روانشناختی شده است.